"Weźmijcie Ducha Świętego!"

I.
Dz 2,1-11
"Kiedy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić. Przebywali wtedy w Jerozolimie pobożni Żydzi ze wszystkich narodów pod słońcem. Kiedy więc powstał ów szum, zbiegli się tłumnie i zdumieli, bo każdy słyszał, jak przemawiali w jego własnym języku. Czyż ci wszyscy, którzy przemawiają, nie są Galilejczykami? - mówili pełni zdumienia i podziwu. Jakżeż więc każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty? - Partowie i Medowie, i Elamici, i mieszkańcy Mezopotamii, Judei oraz Kapadocji, Pontu i Azji, Frygii oraz Pamfilii, Egiptu i tych części Libii, które leżą blisko Cyreny, i przybysze z Rzymu, Żydzi oraz prozelici, Kreteńczycy i Arabowie - słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże."

II.
Ps 104,1.24.29-31.34
"Błogosław, duszo moja, Pana,
o Boże mój, Panie, Ty jesteś bardzo wielki.
Jak liczne są dzieła Twoje, Panie,
ziemia jest pełna Twych stworzeń.
Gdy odbierasz im oddech, marnieją
i w proch się obracają.
Stwarzasz je napełniając swym duchem
i odnawiasz oblicze ziemi.
Niech chwała Pana trwa na wieki,
niech Pan się raduje z dzieł swoich.
Niech miła Mu będzie pieśń moja,
będę radował się w Panu."

III.
1 Kor 12,3b-7.12-13
"Nikt nie może powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: "Panem jest Jezus". Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra. Podobnie jak jedno jest ciało, choć składa się z wielu członków, a wszystkie członki ciała, mimo iż są liczne, stanowią jedno ciało, tak też jest i z Chrystusem. Wszyscyśmy bowiem w jednym Duchu zostali ochrzczeni, [aby stanowić] jedno Ciało: czy to Żydzi, czy Grecy, czy to niewolnicy, czy wolni. Wszyscyśmy też zostali napojeni jednym Duchem."

IV.
J 20,19-23
"Wieczorem w dniu Zmartwychwstania, tam gdzie przebywali uczniowie, gdy drzwi były zamknięte z obawy przed Żydami, przyszedł Jezus, stanął pośrodku i rzekł do nich: Pokój wam! A to powiedziawszy, pokazał im ręce i bok. Uradowali się zatem uczniowie ujrzawszy Pana. A Jezus znowu rzekł do nich: Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam. Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane."

 

Oto piękna XV-wieczna ikona z Nowogrodu przedstawiająca Zesłanie Ducha Świętego (obraz pochodzi ze strony: http://www.orthodoxworld.ru/pl/prazdicony/10/soshestvie.htm). Ikona jest ilustracją zstąpienia Ducha Stworzyciela na Kościół. W Dziejach apostolskich czytamy, że w dniu Pięćdziesiątnicy apostołowie znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. W oryginale jest: epi to auto, co możemy przetłumaczyć nie tylko rzeczowo: "wokół tego samego miejsca", co przede wszystkim personalnie: "wokół Jezusa". Zmartwychwstały Pan był "miejscem", w obliczu którego gromadzili się apostołowie. Uczniowie Pana trwali "jednomyślnie na modlitwie" (Dz 1,14). Odznaczali się stałością serca (byli jednego serca), co Ojcowie Kościoła nazwali stabilitas cordis; stałością myśli (byli jednej myśli), co zostało nazwane stabilitas mentis oraz stałością miejsca (byli w jednym miejscu - tak w wymiarze fizycznym, jak i metafizycznym), co zostało wyrażone w formule stabilitas loci. Trwali w nadziei... Byli niezłomni... Gargano pisze: "Perimenein", "trwać uporczywie, nie nużyć się nigdy tym trwaniem". W tym sensie można by chyba ten grecki czasownik przetłumaczyć jako "oczekiwać" (...). Chodzi o typowe "trwanie" kogoś, kto czuwa, oczekując świtu, i jest stuprocentowo przekonany, że pojawi się światło. Kiedy jednak opóźnia ono swe nadejście, nie dopuszcza, by sen wziął nad nim górę. Jest pewien, że światło go nie zdradzi, więc czeka, czuwając z wiarą ożywianą nadzieją. Z drugiej strony czekać można tylko wówczas, jeśli się kocha. Jedynie ten, kto kocha, wyczekuje, jest wierny w czekaniu, nie pozwala, aby w jego sercu zagnieździły się myśli, fantazje, pragnienia, które mogłyby oderwać go od miłości (Lectio divina do Dziejów Apostolskich, s. 41n). Zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy nie było pierwszym przyjściem 3 Osoby Trójcy Przenajświętszej. Już w Niedzielę Zmartwychwstania uczniowie usłyszeli z ust Jezusa: Weźmijcie Ducha Świętego! Św. Jan pisze, że Jezus tchnął na nich... To pierwsze wylanie Daru Ducha dotyczyło udziału apostołów we władzy jednania z z Bogiem. Pan dodał: Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane... Po pięćdziesięciu dniach przyjaciele Jezusa zostali obdarowani w sposób pełny. Czytamy: dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym... To był wiatr z Nieba... Boży Wiatr... Najpierw szum, a następnie uderzenie... Fala uderzeniowa spadła na cały dom..., bo Duch Święty działa w całym Kościele - napełnia Miłością i Mocą wszystkich chrześcijan [wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym]. Ogień oznacza żar... Płomienie z Nieba są znakiem cudownego zejścia Ducha Miłości na ziemię... Św. Łukasz pisze: zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić... To nazywa się ksenoglosja - zdolność używania obcego języka bez przygotowania... To, co stało się z apostołami, Ojcowie Kościoła nazywają trzeźwym upojeniem Duchem Świętym... Byli pijani Bogiem... Zaczęli oddychać Bożym Powietrzem... Zapewne przypomnieli sobie fragment Psalmu 104: Gdy odbierasz im oddech, marnieją i w proch się obracają. Stwarzasz je napełniając swym duchem i odnawiasz oblicze ziemi... Stali się nowymi - odnowionymi ludźmi... Odrodzili się... Doświadczyli MIŁOŚCI... Napełnili się MOCĄ Zmartwychwstałego... Wołali: "Panem jest Jezus"... Wszyscy (...) w jednym Duchu zostali ochrzczeni, [aby stanowić] jedno Ciało... Poczuli się Wspólnotą...
Na koniec zwrócę uwagę na zagadkową postać z ikony Zesłania Ducha Świętego...Otóż na dole obrazu widzimy króla, który trzyma w ręku białą tkaninę... Kto to jest? Henri J. M. Nouwen pisze: Podobna do króla postać stojąca w zaciemnionej bramie u dołu sceny Zesłania mówi o potrzebie wybawienia świata. Postać jest bardzo ważna dla zrozumienia Zesłania Ducha Świętego. Gdy po raz pierwszy zobaczyłem ikonę, poczułem się zaniepokojony intrygującą i poważną postacią w nienaturalnie wyglądającej koronie, o posępnej twarzy, (...) z długą, białą szatą przewieszoną na wyciągniętych do przodu ramionach. W przeciwieństwie do żywych postaci apostołów i ewangelistów, ten człowiek wydał mi się pozbawioną życia kukiełką. I dlaczego te dziwne owalne drzwi nie prowadzą do niczego, a tylko w zupełną ciemność? Czułem, że ta wspaniała scena Zesłania została zakłócona przez tą szkaradną "scenę" u dołu ikony. (...) Gdy zacząłem czytać rozmaite komentarze (...), stopniowo uświadamiałem sobie, że moje romantyczne pragnienia były dalekie od intencji ikonografa. Ten poważny król w ciemnej bramie musi tam być. Zesłanie Ducha Świętego nie jest wspaniałym końcem historii zbawienia, ale początkiem misji, by wyjść na świat, pozyskiwać uczniów ze wszystkich narodów, chrzcić ich w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego i uczyć ich zachowywać wszystko, co Jezus nam przekazał (zob. Mt 28,19-20) (...). Na najstarszych ikonach Zesłania (...) tłumy, które pojawiły się ze wszystkich stron na głos Ducha, są przedstawiane u dołu ikony. Ale później malarze ikon, by podtrzymać uroczysty nastrój całej kompozycji, umieszczali tłum jako jedną symboliczną postać, która często nosi napis "Kosmos". Ten kosmos - stary , ponury człowiek - reprezentuje wszystkich ludzi żyjących w ciemności, do których zostało przyniesione światło nauczania apostolskiego (...). Kosmos niesie na białej tkaninie dwanaście zwojów pergaminu, na których zostało zapisane Słowo Boże głoszone przez Dwunastu. Biały kolor wyraźnie kontrastuje z ciemnością, w której Kosmos się znajduje. Światło Słowa Bożego trzeba zanieść zniewolonemu światu (Ujrzeć piękno Pana. Modląc się z ikonami, s. 69-70).